α) Φυσικά προσόντα είναι η καλλιφωνία και ορθοφωνία, για να ακούγεται ευχάριστα. Χωρίς την καλή και ορθή φωνή, ενδέχεται να φυγαδεύει τους πιστούς από τον ναό, εξ αιτίας της εσφαλμένης και δυσάρεστης εκτέλεσης της ψαλμωδίας. Η έλλειψη καλής φωνής θα αδικεί την καλή εκτέλεση των ύμνων. Επίσης η καλή υγεία του σώματος θα δίδει την αντοχή στη καλή εκτέλεση της μελωδίας.
β) Ηθικά προσόντα θεωρούνται το ήθος και ο χαρακτήρας του Ιεροψάλτη. Τόσο μέσα στο ναό , όσο και έξω πρέπει να είναι σοβαρός και αξιοπρεπής και η όλη συμπεριφορά του παραδειγματική. Ο σεβασμός του στον Ιερέα του ναού και η συναδελφική αγάπη του στους ιεροψάλτες και το προσωπικό του ναού, χωρίς να τους φθονεί και υποτιμά, φανερώνει άνθρωπο που κλήθηκε από την Θεία πρόνοια, να εκτελεί το θεάρεστο αυτό έργο του Ιεροψάλτη. Ο Ιεροψάλτης δεν πρέπει να ψάλλει επειδή αμείβεται, ούτε να αποβλέπει στον έπαινο των εκκλησιαζομένων, αλλά με την έκφραση των ευσεβών συναισθημάτων μεσω της μελω- δίας των ύμνων, που ψάλλει και συμμετέχει ενεργά μαζί με τον Ιερέα και τους πιστούς στην εκτέλεση της θείας Λειτουργίας και άλλων Ακολουθιών της Εκκλησίας. Η στάση του στο Αναλόγιο πρέπει να είναι σοβαρή και σεμνή, χωρίς μορφασμούς, άσκοπες κινήσεις, κρούση του χρόνου κτυπώντας το πόδι με θόρυβο στο δάπεδο του Αναλογίου. Οι ψίθυροι, οι συνομιλίες και τα γέλια, δεν προσφέρουν τιμή στον Ιεροψάλτη.
γ) Γραμματικά προσόντα: Εννοούμε ότι ο ψάλτης πρέπει να έχει την κατάλληλη μόρφωση, ώστε να κατανοεί και να παρακολουθεί την έννοια των ύμνων. Τότε μόνο θα είναι σε θέση να δίδει στο κοινό να κατανοεί, αυτό που ψάλλει. Θα αποφεύγει τα λάθη, θα δίδει τον κατάλληλο τονισμό στη μουσική, θα χωρίζει τις φράσεις ανάλογα με την έννοια και θα ζωντανεύει με την φωνή του αυτά που ψάλλει, κατά τρόπο που θα επιδρά στις ψυχές του ακροατηρίου.
δ) Μουσικά προσόντα είναι η απαραίτητη εκμάθηση της Εκκλησιαστικής Μουσικής, ώστε να μπορεί να εκτελεί με ευχέρεια τα Εκκλησιαστικά άσματα. Να είναι καταρτισμένος στην πρακτική (χωρίς φθόγγους) εκτέλεση των ύμνων και καλός γνώ- στης των Αυτομέλων για να μπορεί να ψάλλει τα Προσόμοια, όπως και καλός γνώστης των Ιδιομέλων. Να γνωρίζει την σειρά των ύμνων που θα ψαλθούν, ύστερα από ποιούς ύμνους γίνονται οι εκφωνήσεις των Ιερέων, ποιούς ύμνους ψάλλει ο Δεξιός και ποιούς ο Αριστερός, ποιός από τους δυο ψάλτες κάμνει τις ληκτικές καταλήξεις, για να γίνει αίτηση από τον Ιερέα, πότε ο ένας ψάλτης παίρνει την κατάληξη του ύμνου που ψάλλει ο άλλος ψάλτης, σε ποιους ύμνους απαγγέλλον- ται στίχοι, να γνωρίζει πως θα ενεργήσει όταν συνδυάζονται δύο Ακολουθίες και πολλά άλλα. Απαραίτητο επίσης προσόν είναι να γνωρίζει σωστά την Τυπική Διάταξη, να μπορεί να αντιλαμβάνεται τις οδηγίες του Τυπικού της Εκκλησίας και να ψάλλει από «διφθέρας», (από βιβλίο), σύμφωνα με «τὸν ἐν Λαοδικείᾳ ιε΄ κανόνα», τα μουσικά μέλη που καθορίστηκαν από την Πατροπαράδοτη Εκκλη- σιαστική Μουσική και να γνωρίζει τη χρήση των εκκλησιαστικών βιβλίων.
Να είναι γνώστης της Εμμελούς απαγγελίας και της εναλλαγής των ήχων. (Ανεύρεσης μελωδίας, όταν αλλάζει ο ήχος). Η διαυγής προφορά, η ευκρινής άρθρωση των φθόγγων, η τέλεια μουσική κατάρτιση, η καλλιφωνία, η ορθοφωνία, είναι προσόντα που απαρτίζουν τον καλλιτέχνη Ιεροψάλτη. Να γνωρίζει την εφαρμογή της μελωδίας των Αυτομέλων, επί των Προσομοίων. Να αποφεύγει τους πρόχειρους αυτοσχεδιασμούς και τις καινοτομίες. Να αποφεύγει επίσης τις δύσκολες εκτελέσεις και τα μεγάλα ύψη που κουράζουν τους πιστούς και δεν βοηθούν στην προσευχή. Ο ψάλτης πρέπει να είναι ευλαβής και να ψάλλει ταπεινά και κατανυκτικά. Για να ψάλλει κατανυκτικά πρέπει να έχει κατά νουν τα θεία νοή- ματα και να έχει ευλάβεια. Η μουσική χωρίς ευλάβεια είναι περιττή. Από το βιβλίο «Ιεροψαλτικόν Πηδάλιον», Χριστόδουλου Παπαστεφάνου. (Σχολή Βυζαντινής Μουσικής «ο Μέγας Βασίλειος» Λευκωσία).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου